Wees nuchter en waakzaam; want uw tegenpartij, de duivel, gaat rond als een brullende leeuw, op zoek naar wie hij zou kunnen verslinden. 1Petrus 5:8 – HSV
De Bijbel spreekt niet direct over “filosofie” in de moderne zin van het woord. Echter, in het Nieuwe Testament wordt het Griekse woord “philosophia” (waarvan het woord “filosofie” is afgeleid) eenmaal gebruikt in. Kolossenzen 2:8 – HSV
Pas op dat niemand u als buit meesleept door de filosofie en inhoudsloze verleiding, volgens de overlevering van de mensen, volgens de grondbeginselen van de wereld, maar niet volgens Christus.
In deze context waarschuwt de apostel Paulus de gelovigen in Kolosse tegen het laten beïnvloeden door wereldse filosofieën die in strijd zijn met het evangelie van Christus. Het lijkt erop dat Paulus hen waarschuwt voor bepaalde leringen of gedachtegoed dat hun geloof zou kunnen ondermijnen. Hoewel de Bijbel niet uitgebreid ingaat op filosofische stromingen, benadrukt hij wel het belang van waarheid, wijsheid en het juiste begrip van God. De Bijbel spoort gelovigen aan om met wijsheid en onderscheidingsvermogen te handelen en zich te richten op de kennis van God boven alle andere kennis.
Christelijke filosofie
Het is ook belangrijk op te merken dat veel christelijke denkers door de eeuwen heen hebben geprobeerd de leringen van de Bijbel te verbinden met filosofische ideeën, en zo is er een rijke traditie van christelijke filosofie ontstaan. In het algemeen kunnen we zeggen dat de Bijbel gelovigen aanmoedigt om elk gedachtegoed te toetsen aan de Schrift en voorzichtig te zijn met ideeën die in strijd zijn met het christelijk geloof.
Filosofie in Kolossenzen 2:8
“Ziet toe, dat niemand u als een roof vervoere”: Paulus waarschuwt de gelovigen om waakzaam te zijn, zodat niemand hen kan “stelen” of “wegvoeren” van de waarheid van het evangelie.
Deze zin komt uit Kolossenzen 2:8 van de Bijbel, en het is een waarschuwing van de apostel Paulus aan de gelovigen in Kolosse. Hier is een uitleg van de verschillende onderdelen van deze zin.
Met “als een roof vervoere” bedoelt hij dat ze niet onbewust en ongewild moeten worden meegenomen door valse leringen.
“door de filosofie, en ijdele verleiding”: Hiermee verwijst Paulus naar wereldse ideeën en filosofieën die niet in overeenstemming zijn met de leringen van Christus.
“IJdele verleiding” suggereert dat deze filosofieën leeg en misleidend zijn.
“naar de overlevering der mensen”: Dit verwijst naar menselijke tradities en leringen die niet gebaseerd zijn op goddelijke waarheid.
Kortom, Paulus waarschuwt de gelovigen in Kolosse om voorzichtig te zijn met het accepteren van wereldse filosofieën en tradities die hen kunnen afleiden van de waarheid van het evangelie en van hun relatie met Christus.
God Zijn gedachte over filosofie
“Zoals u dan Christus Jezus de Heer, ontvangen hebt, wandelt in Hem… Ziet toe, dat niemand
ú tot zijn prooi maakt door de wijsbegeerte en door ijdel bedrog volgens de overlevering van
de mensen, volgens de eerste beginselen van de wereld, en niet volgens Christus” (Kol. 2:6-8)
In Kolosse 2:8-23 waarschuwt Gods Geest ons door middel van de apostel Paulus nadrukkelijk voor vier gevaren:
1. de filosofie (verzen 8-10),
2. judaïsme (verzen 11-17),
3. bijgeloof en occultisme (verzen 18-19)
4. vleselijke ascese (verzen 20-23).
Dit zijn ernstige bedreigingen voor de gelovige die ‘in Christus’ wil wandelen; dus voor de gelovige die in alle domeinen van zijn persoonlijke leven de Heer Jezus wil verheerlijken.
Wijsbegeerte en ijdel bedrog
In het Grieks staat er één lidwoord voor ‘wijsbegeerte en ijdel bedrog’ ; beide uitdrukkingen
worden dus in één adem genoemd, ze horen onlosmakelijk bij elkaar. Waarom? Omdat de
filosofie per definitie God buitensluit; of in andere gevallen God op een menselijke wijze wil
verklaren. God noemt de wijsbegeerte daarom: ijdel bedrog!
Filosofie (wijsbegeerte) betekent letterlijk: liefde tot de wijsheid. Daarbij moeten we niet
denken aan de wijsheid van Spreuken 8, de Goddelijke wijsheid die alleen in de Heer Jezus te vinden is.
Meer nog: de Wijsheid is in dat hoofdstuk Zijn eigen Naam. Nee, deze zogeheten ´liefde tot de wijsheid´ komt uit de mens voort; ze richt zich tot het verstand, en beredeneert de wereld en haar bewoners.
De wijsbegeerte zoekt een verklaring voor de problemen van
het universum, en in het bijzonder voor de levensvraagstukken van de mens – maar sluit het
goddelijke Antwoord uit: de Wijsheid, Christus Zelf.
God staat buiten hun beschouwingen en mijmeringen. Wijsbegeerte is de poging van de menselijke geest, zichzelf en zijn capaciteiten buiten God om te bewijzen: zijn eigen kunnen, zijn eigen kennis. Een specifieke vorm van filosofie is de evolutietheorie, of beter: de evolutieredenering, die zonder enig vast fundament in de natuur en in volslagen tegenspraak met Gods Woord redeneert en argumenteert, om kost wat kost te kunnen komen tot de conclusie dat God niet bestaat of in elk geval geen almachtige Schepper-God is (en dus ook geen Heiland-God kan zijn!).
De filosofie in al haar vormen (en overigens ook de sterk verwante antroposofie) is volgens
Gods Woord ijdel, inhoudsloos, hol en leeg bedrog, omdat ze de mens tot basis,
uitgangspunt en middelpunt, ja, tot norm maakt. Gods Woord zegt al in 1 Korinthe 1:23 dat het woord van het kruis voor de Grieken een dwaasheid is, want zij kúnnen het ook niet verstaan, omdat geestelijke dingen alleen kunnen worden begrepen met geestelijk inzicht dat God geeft, en niet met menselijke redeneringen, vooronderstellingen en argumentaties.
“Want de wapens van onze strijd zijn niet vleselijk, maar krachtig voor God, tot het slechten
(afbreken) van bolwerken, daar wij de overleggingen en elke hoogte die zich verheft tegen
de kennis van God, slechten en elke gedachte gevangen nemen tot de gehoorzaamheid van
Christus” (2 Kor. 10:4-5).
Filosofie is de grondlegging van de wereld zoals wij die nu kennen. Het heeft nog steeds effect op het wereldse systeem tot de dag van vandaag. Wees waakzaam!